Học viện CND học được gì nơi vị Thánh Bổn Mạng Âu Tinh – Vị Thánh của người trẻ
Ngày 28/8, toàn thể Giáo Hội hân hoan mừng kính Thánh Âu-Tinh (354 – 430), một thiên tài tri thức và là một vị thánh đặc biệt. Tên tuổi ngài được nhiều người biết đến bởi cuộc đời với vô vàn những “điểm chấm phá” của cả những gam màu sáng tối cũng như những tư tưởng lớn lao ngài đã để lại cho hậu thế. Cả trong chiều kích tri thức hay mục vụ, đời sống nhân linh hay tâm linh, vị “Tiến Sĩ của Ân Sủng và Đức Ái” này đã ghi dấu những ảnh hưởng sâu rộng cho toàn Giáo Hội. Đến tận hôm nay, khi dừng lại để ngắm nhìn cuộc đời với lịch sử tính nhiều thăng trầm của thánh nhân, người trẻ Dòng Đức Bà (CND) vẫn không khỏi thốt lên lời tán tụng Thiên Chúa với đầy sự ngỡ ngàng vì ân sủng và tình yêu Chúa đã làm trên cuộc đời ngài. Cách chân thực và sống động, thánh nhân càng trở nên gần gũi với người trẻ hơn bởi qua kinh nghiệm chiến đấu với những giằng co, đấu tranh, khát khao và hoán cải của thánh nhân, nhiều người trẻ đã gặp và tìm thấy mình trong đó. Do vậy, sẽ không lạ lẫm để thốt lên rằng “Âu-Tinh – vị thánh của người trẻ”.
- Con người của những đam mê bất tận nhưng dịu dàng và trung thực
Người trẻ ngày nay luôn cháy hết mình với những ước mơ bay cao bay xa và chinh phục những đam mê bất tận. Thử thách càng khó càng kích thích và thu hút họ nhiều hơn. Nơi Âu-Tinh, chân dung của một tâm hồn trẻ cũng được khắc họa với những nét chấm phá như thế. Một thanh xuân đầy khát khao, dám mơ, dám làm và dám sống chết với những đam mê của tuổi trẻ để khẳng định mình. Một thanh xuân đã yêu, yêu cách mãnh liệt với những tham vọng của một tâm hồn rực lửa, để rồi trượt dài trên những sai lầm bởi cái tôi ngông nghênh và con tim còn non nớt. Một thanh xuân cố vùng vẫy với những “hố thẳm của đời sống nhân linh” đã bị dục vọng đè nén và cả ảo tưởng trần tục chi phối, để rồi tuyệt vọng và mất định hướng. Sau những giằng co, đấu tranh rất thực, rất người cùng kinh nghiệm hoán cải đầy ân sủng của một cuộc đời thăng trầm, tình yêu mãnh liệt ấy cũng đã dẫn ngài đến với Đam Mê Tuyệt Đối để rồi nghẹn ngào thốt lên rằng “Ôi! Con yêu Chúa quá muộn màng”.
Vẻ đẹp của tâm hồn trẻ đầy đam mê Âu-Tinh còn được tô điểm bởi sự dịu dàng và trung thực. Các mối tương giao bằng hữu của Âu-Tinh thời niên thiếu là những mối tình tri âm tri kỷ. Biến cố người bạn thân ra đi đã khiến tâm hồn nhạy cảm của một thanh niên 20 tuổi thổn thức viết ra những dòng tự sự có thể gọi như “vành khăn tang của một tâm hồn lãng mạn”. Và con càng ngạc nhiên hơn, tại sao con, một con người khác của chính anh, lại sống, còn anh thì chết. Thành ngữ người bạn là “một nửa hồn mình” thật tuyệt vời. Đúng vậy, con, con cảm thấy hồn anh ấy và hồn con chỉ là một linh hồn trong hai thân xác. Chính vì thế mà cuộc sống với con thật khủng khiếp: con không muốn chỉ sống một nửa. Và có lẽ nếu con có sợ chết thì cũng chỉ vì e rằng anh ấy, người con vô cùng mến yêu, sẽ chết hoàn toàn (Tự thuật, chương IV). Suốt cuộc đời, Âu-Tinh kết thêm những người bạn mới, và là những mối thâm tình, bền chặt, như các bức thư của ngài chứng tỏ. Sau này, khi đứng trước những trách nhiệm lớn trong Giáo hội, ngài còn là người lo âu đến xao xuyến, khắc khoải: Liệu ai đếm được những giọt nước mắt ngài nhỏ xuống trong mỗi hoàn cảnh như thế. Và lúc cuối đời, khi Julien d’Éclane dám đả động đến mẹ ngài, tấm lòng con thảo đã khiến thánh nhân bừng giận: và có lẽ đó là lần duy nhất, ngòi bút của ngài tỏ ra ác nghiệt, dữ dằn. Tâm hồn nhạy cảm đó còn là một tâm hồn hết sức trung thực. Ngài tôn trọng đối thủ trong các cuộc tranh luận, đến mức tuyên bố Pélagius là nhà thông thái và là một thánh nhân. Ngài trích thuật các bản văn một cách chặt chẽ, chứ không làm một cách dễ dãi. Có những điều ngài khẳng định nhưng vẫn thú nhận là mình chưa hoàn toàn chắc chắn. Thái độ thẳng thắn như vậy bộc lộ một tâm hồn khiêm hạ thẳm sâu mà có lẽ phải chiến đấu quyết liệt lắm mới đạt được. Thử hỏi người trẻ ngày nay mấy ai thủ đắc được điều này?
- Con người của những cảm thức tôn giáo và khát vọng sâu xa
Cả cuộc đời của ngài là một cuộc đời kiếm tìm đầy thổn thức, khắc khoải, liên lỉ và có lẽ cuộc kiếm tìm này chỉ kết thúc trong huyền nhiệm mà thôi. Thời trai trẻ, ngài cũng say sưa với những “khát vọng hão huyền”, chìm sâu trong sự thông tuệ của một tâm hồn giàu óc tưởng tượng cùng một trực giác nhạy cảm. Khát vọng chân lý luôn bừng cháy trong ngài, nhưng rồi học thuyết Manikêo cũng không làm thoả nỗi khát vọng kiếm tìm ấy. Lần mò từng bước, và sau cùng, ta khám phá ra khát vọng nơi Âu-Tinh là một tâm hồn tôn giáo sâu xa, một kẻ truy tìm Thiên Chúa, Đấng mà“tìm kiếm để rồi gặp được Ngài dịu ngọt hơn, và gặp được Ngài để rồi khao khát tìm kiếm hơn”. Mọi hồi đáp chỉ có thể gặp thấy nơi lời mời gọi đầy yêu thương của Người, viên mãn và cùng đích của những khát vọng sâu xa ấy hệ tại nơi Tình Yêu của Đấng Hằng Hữu. Bằng chính kinh nghiệm cá vị rất riêng và sâu sắc của mình, Âu-Tinh dần khám phá ra vai trò Trung gian quan trọng của Đức Kitô – Đấng là Vị Thầy Nội Tâm hằng cư ngụ trong tâm hồn con người và là Đường, là Lối Đi mà mỗi người phải bước theo để gặp gỡ Thiên Chúa.
Thực tế cho thấy rằng, vẻ ngoài của người trẻ ngày nay càng sôi động, cháy lửa, nhiệt tình bao nhiêu thì ẩn sâu trong đó lại chất chứa nhiều tổn thương, rạn nứt đổ vỡ trong tương quan bấy nhiêu và do vậy, họ càng “đói khát” những cơn khát tâm linh, khát sự đồng hành và định hướng. Khi đọc lại cuốn Tự Thuật nổi tiếng của ngài, người trẻ không ngừng phải suy tư, chất vấn về hành trình đức tin và tìm kiếm Thánh ý Chúa của mình, bởi một lẽ mộc mạc rằng: bằng chính ngôn ngữ cuộc đời mình, ngài đã cho độc giả chạm tới nỗi khốn cùng của một đời sống không có Thiên Chúa, và sự vươn lên từng bước đến niềm tôn thờ một Thiên Chúa hiện diện. Rất đẹp, rất thơ nhưng cũng rất sâu. Để rồi, thử hỏi mấy ai trong một thế giới tục hoá mà giá trị được đo lường bằng những sở hữu vật chất này, tìm kiếm được cho mình một Linh đạo của sự nghèo hèn để ân sủng Chúa làm việc trên cuộc đời mình. Mấy ai dám để cho tâm hồn mình trống rỗng để Chúa và Lời của Người chiếm hữu, và chỉ như thế là no thoả cho mọi khát khao, như chính thánh nhân đã tìm, đã gặp và đã thấy?
- Con người của hành động quyết liệt chứ không chỉ lý thuyết suông
Nếu như cuốn Tự Thuật đã chuyển thành lời cầu nguyện mọi khúc quanh trong cuộc tìm kiếm Thiên Chúa của Thánh Âu Tinh, thì Bộ Tu luật đã chuyển thành văn cuộc tìm tòi lâu dài về đời sống cộng đoàn của ngài, như một hành động quyết liệt, đầy tự do của một tâm hồn đầy khát vọng, khiêm tốn và được an định trong ân sủng.
Khi chiêm ngắm lại cuộc đời và sự nghiệp của thánh Âu-Tinh, người viết nhận ra rằng hạnh phúc đến với thánh nhân ngoài bởi ân sủng từ Ơn Trên thì còn một phần không thể thiếu nữa là thái độ mở ra của con tim đầy khao khát và thiện chí. Âu-Tinh, một con người hành động quyết liệt, dám đi ra khỏi mình để rồi khi hiến trọn mình cho sứ vụ Chúa giao. Thánh nhân gặp Chúa, và trong Chúa, ngài lại tìm thấy chính mình. Trong vai trò là Vị Chủ Chăn của Thành Hippone (Phi Châu), với trách nhiệm và lòng khiêm hạ, ngài đã có những sáng kiến để mưu ích cho giáo dân của mình: xây các nhà cứu tế để đón khách kiều cư, bệnh nhân và những người cùng khổ; phân xử cả những chuyện tầm thường nhất; ngài ưu tiên hơn cho công việc mục vụ, như ta thấy về cuộc cải tổ hàng giáo sĩ được tổ chức thành cộng đoàn, về phụng vụ, dự tòng, những lần giảng thuyết kéo dài nhiều tuần lễ, những cuộc gặp gỡ trao đổi về đời sống thiêng liêng và đủ mọi hình thức của lòng nhiệt thành tông đồ, thư từ: người ta giữ được 218 bức thư, trong đó có nhiều thư là những bài khảo luận; và còn đang tiếp tục khám phá thêm nữa. Uyên bác, thông minh là thế nhưng nó còn được cưu mang và thể hiện trong chính từng sứ vụ ngài đảm nhận.
Sẽ trống rỗng và không là gì cả nếu như việc mừng kính ngài hôm nay chỉ dừng lại ở trên những ngôn từ như thế này. Học viện Dòng Đức Bà đã nhận ngài làm Bổn mạng và làm bạn đồng hành trên con đường trau dồi tri thức Thánh khoa trong sứ vụ học hành. Ước mong rằng những nỗ lực, những tìm kiếm Chân Lý của các khấn sinh trẻ hôm nay sẽ luôn đầy lửa, đầy lòng khao khát của một con tim yêu mến, để rồi chuyển tải những tri thức đã lĩnh hội bằng một thái độ vui tươi và một con tim phục vụ, bởi đơn giản “Yêu rồi thì biết sẽ phải làm gì”.
Lễ Thánh Âu-Tinh 28/08/2024
Người trẻ CND