90 Năm Bản Giao Hưởng Ân Sủng
“Trên dải đất Việt thân thương
90 năm ân sủng tỏa vương muôn đời.
Bản giao hưởng Chúa tuyệt vời,
Nhập cuộc nhân thế, để Lời lớn lên.”
Khi ánh nến lung linh hòa cùng lời kinh sốt sắng dâng cao trong Thánh lễ Tạ ơn, tôi cảm thấy như mình đang lắng nghe một bản giao hưởng vĩ đại của ân sủng. 90 năm, không phải là một con số khô khan trên dòng thời gian, mà là từng chương, từng đoạn, từng nốt nhạc được dệt nên từ lòng tin, sự dấn thân và tình yêu nhập thể của Chị Em Dòng Đức Bà trên mảnh đất Việt Nam. Cảm xúc trào dâng, hòa quyện giữa lòng biết ơn vô hạn, niềm tự hào và khát vọng nối dài những giai điệu thiêng liêng.
“Tôi xin hết lòng cảm tạ Chúa, trong cộng đoàn chính nhân, giữa lòng đại hội”. Lời Thánh vịnh 111,1-4 như một khúc dạo đầu hùng tráng cho bản giao hưởng này: “Việc Chúa làm quả thật lớn lao, người mộ mến ra công tìm hiểu. Sự nghiệp Chúa oai phong hiển hách, đức công chính của Người tồn tại thiên thu. Chúa đã truyền tưởng niệm những kỳ công của Người”. 90 năm của Dòng Đức Bà tại Việt Nam chính là một kỳ công vĩ đại của Thiên Chúa, một bản giao hưởng được Người soạn nhạc, và các nữ tu qua từng thế hệ là những nhạc công trung thành.
Trở về 90 năm trước – năm 1935 – thời khắc ấy không phải là tiếng kèn vinh quang hay lễ nghi rầm rộ, mà là một hành trình đức tin đầy quả cảm của 12 nữ tu tiên khởi từ Pháp. Các Mẹ là những nốt nhạc đầu tiên, những âm thanh trong trẻo, mang nơi mình hành trang không phải của cải vật chất, mà là một kho tàng vô giá: Linh đạo Nhập Thể và đặc sủng giáo dục của Cha Thánh Pierre Fourier và Á Thánh Alix Le Clerc. Các Mẹ đến Việt Nam với một sứ mạng duy nhất: “thiết lập một ngôi nhà mới, để thực hiện nơi ấy tất cả mọi điều tốt lành có thể làm được”, đặc biệt là thông qua việc giáo dục cho giới trẻ. Đó là một khởi đầu khiêm tốn, nhưng mỗi bước chân, mỗi hơi thở của các Mẹ đã tạo nên những nốt nhạc trầm bổng, đặt nền móng cho bản giao hưởng ân sủng này.
Rồi những năm tháng cuồng phong ập đến, khi đất nước chìm trong khói lửa và chia cắt, bản giao hưởng ân sủng có lúc như chùng xuống, những nốt nhạc tưởng chừng tắt lịm. Nhưng chính trong bão tố, Linh Đạo Nhập Thể lại vang lên mạnh mẽ nhất. Các Chị Em vẫn cố gắng ở lại, tiếp tục sứ vụ giáo dục trong hoàn cảnh thiếu thốn nhất, biến lớp học đơn sơ thành “mái nhà” che chở cho những tâm hồn trẻ thơ. Đó là lúc đức tin không chỉ là lời kinh, mà là hành động nhập thể giữa sự biến chuyển của thời đại.
Suốt 90 năm qua, dưới bàn tay quan phòng của Thiên Chúa và sự chở che của Đức Mẹ Maria, bản giao hưởng ấy không ngừng được tấu lên. Qua bao thế hệ, đặc sủng giáo dục của Dòng Đức Bà đã không ngừng cất lên những khúc ca mới. Từ những âm điệu đầu tiên, Dòng Đức Bà đã phát triển thành 17 cộng đoàn trải dài từ Bắc chí Nam, mỗi cộng đoàn như một nhạc cụ cùng hòa tấu góp phần làm phong phú thêm âm sắc tổng thể. Chị Em không chỉ hiện diện trong những ngôi trường – nơi ươm mầm tri thức và đạo đức cho bao thế hệ học sinh, mà còn len lỏi vào những vùng sâu vùng xa để mang Tin Mừng và tình thương đến với những mảnh đời yếu thế. Các Chị Em đã trở thành những người mẹ tinh thần, thắp lên ngọn lửa tri thức và đức tin, không chỉ dạy chữ mà còn dạy cách làm người, dạy cách yêu thương và phụng sự. Giáo dục không chỉ là truyền thụ kiến thức mà còn là đào tạo con người toàn diện, giúp các em trở thành những người biết lắng nghe bằng con tim và bao dung tiếp đón mọi người. Mỗi sứ vụ đều là một chương trong bản giao hưởng, nơi Linh Đạo Nhập Thể được cất lên rõ nét.
Hôm nay, trong Thánh lễ Tạ ơn long trọng này, bản giao hưởng 90 năm như đạt đến đỉnh cao. Chị Em không chỉ nghe tiếng vọng của quá khứ, mà còn cảm nhận rõ hơi thở của hiện tại và nhịp đập của tương lai. Mỗi Chị Em nữ tu hôm nay là một nốt nhạc mới, tiếp nối giai điệu mà các bậc tiền nhân đã cất lên. Thánh Lễ tạ ơn hôm nay không chỉ là một cột mốc nhìn lại, mà còn là một điểm khởi đầu mới, nhắc nhở tất cả các Chị Em về trách nhiệm tiếp nối di sản quý báu.
Xin tri ân Thiên Chúa, Đấng là Nhạc Sĩ Vĩ Đại, là Nguồn của mọi giai điệu ân sủng. Xin tri ân Đức Mẹ Maria, người Mẹ hiền luôn đồng hành và chở che, là nốt nhạc đẹp đẽ nhất trong bản giao hưởng của ơn cứu độ.
Xin tri ân các thế hệ tiền bối, đặc biệt là 12 nữ tu tiên khởi, những linh hồn vĩ đại đã gieo những nốt nhạc đầu tiên, những âm thanh khai phá, tạo nên chương một đầy ý nghĩa cho bản giao hưởng này.
Và xin tri ân tất cả quý ân nhân, thân nhân, những người đã và đang nâng đỡ Hội Dòng, Tỉnh Dòng bằng lời cầu nguyện, sự quan tâm và những đóng góp quý báu – họ là những “tiếng vang” cần thiết, làm lan tỏa âm nhạc của tình yêu Chúa.
Nhìn về tương lai, với tâm tình tri ân và niềm hy vọng mãnh liệt, tất cả Chị Em Dòng Đức Bà nguyện tiếp tục “theo chân Chúa khắp mọi nơi, noi gương Người cho thật sát”, “ra sức giúp con người phát triển và lớn lên, làm cho phẩm giá con người được nhìn nhận và gieo rải mầm mống của hiệp thông”. 90 năm đã qua là một chặng đường diệu kỳ, 90 năm tiếp theo và mãi mãi về sau, Dòng Đức Bà nguyện sẽ tiếp tục tấu lên bản giao hưởng của ân sủng, làm tất cả những gì tốt đẹp có thể làm được, để Nước Chúa được hiển trị và tình yêu được lan tỏa khắp nơi.
Tuyết Trinh